Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014

Παιδική Παχυσαρκία

“Ο Μαρουλιένος και η καρδούλα του”

ΜΑΡΟΥΛΕΝΙΟΣ 1
κλικ στην εικόνα
Ένα παραμύθι για την παγκόσμια ημέρα κατά της παχυσαρκίας.
πηγή: http://pappanna.wordpress.com


 

 

 Ορισμός

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας στην παιδική ηλικία, η οποία επηρεάζει την υγεία και στην ενήλικη ζωή, καθώς φαίνεται ότι τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες.
Για να ελεγχθεί η εξελισσόμενη αυτή επιδημία, οι τάσεις στην παχυσαρκία πρέπει να παρακολουθούνται μέσα από πληθυσμιακές μελέτες και να διεξάγονται προγράμματα πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης. Σε διεθνές επίπεδο δεν υπάρχει ομοφωνία σχετικά με τον ορισμό της παιδικής παχυσαρκίας, αλλά φαίνεται ότι η χρήση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ = Βάρος(kg)/Ύψος2(m2)) στα παιδιά αποτελεί τον πλέον αποδεκτό τρόπο.
Ενδεικτικά, αναφέρονται παρακάτω οι πιο πρόσφατες τιμές αναφοράς δύο διεθνών φορέων για τον προσδιορισμό του πότε ένα παιδί χαρακτηρίζεται ως υπέρβαρο ή ως παχύσαρκο.
Έτσι, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας του 2007, υπέρβαρα θεωρούνται τα παιδιά με ΔΜΣ μεγαλύτερο της 85ης εκατοστιαίας θέσης (ΕΘ) και παχύσαρκα αυτά, των οποίων ο ΔΜΣ είναι μεγαλύτερος της 95ης ΕΘ για την ηλικία και το φύλο (εικόνες 1 και 2).

Καμπύλες Ανάπτυξης Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
(http://www.who.int/childgrowth/standards/en/)
kampyles-koritsia
kampyles-agoria-fin 2(Κάντε κλικ στις εικόνες για μεγένθυνση)

Πηγή: http://www.paidiaskisidiatrofi.gr/

 



Αίτια και Επιπτώσεις της Παιδικής Παχυσαρκίας

Η παιδική ηλικία είναι περίοδος γρήγορης ανάπτυξης και μεγάλων σωματικών αλλαγών. Η ανάπτυξη αυτή απαιτεί επαρκή πρόσληψη ενέργειας και όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών μέσα από μια ισορροπημένη διατροφή. Όταν η πρόσληψη της τροφής είναι μεγαλύτερη από τις ανάγκες του οργανισμού, ενώ παράλληλα τα επίπεδα σωματικής άσκησης είναι χαμηλά, τότε η περίσσεια ενέργειας αποθηκεύεται υπό μορφή λιπώδους ιστού. Αυτή είναι η συχνότερη αιτία παιδικής παχυσαρκίας. Σπάνια, η παιδική παχυσαρκία μπορεί να οφείλεται σε παθολογικά αίτια όπως ο υποθυρεοειδισμός, η υπερκορτιζολαιμία ή γενετικά σύνδρομα.
Από τους παραπάνω παράγοντες είναι εμφανές ότι οι περισσότεροι είναι αμετάβλητοι και αυτοί που μπορούμε να τροποποιήσουμε είναι η φυσική δραστηριότητα και οι διατροφικές συνήθειες.
Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στον Ελλαδικό χώρο σχετικά με τις δύο αυτές παραμέτρους της φυσικής δραστηριότητας και των διατροφικών συνηθειών, δείχνουν ότι υπάρχει ανάγκη για παρέμβαση και βελτίωση.

Φυσική δραστηριότητα
Στις περισσότερες έρευνες το ποσοστό των παιδιών που γυμνάζονται ανεπαρκώς ή καθόλου εμφανίζεται υψηλό (Ekelund και συν. 2012). Η καθιστική ζωή, που συνδέεται με την θέαση της τηλεόρασης και την ενασχόληση με ηλεκτρονικά παιχνίδια στον υπολογιστή, είναι ιδιαίτερα προσφιλής μεταξύ των εφήβων. Έτσι, το 60% των παιδιών σχολικής ηλικίας βλέπουν τηλεόραση περισσότερο από δύο ώρες καθημερινά (Vereecken και συν. 2006), ενώ πολλά παιδιά ασχολούνται με ηλεκτρονικά παιχνίδια για περίπου μία ώρα την ημέρα (Carol και συν. 1995).

Διατροφικές συνήθειες
Στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια μία προοδευτική μετάβαση από τη Μεσογειακή Δίαιτα σε διατροφικές συνήθειες Δυτικών χωρών. Έτσι, ενώ φαίνεται ότι τα άτομα που ακολουθούν τη Μεσογειακή Δίαιτα διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (Couto και συν. 2011) και θνησιμότητας (Trichopoulou και συν. 2003), σε μελέτη του 2003 φάνηκε ότι μόνο 33% των Ελλήνων και 43% των Ελληνίδων επιμένουν σε παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή. Την ίδια μετάβαση ακολούθησαν και τα παιδιά, όπου σε μελέτες παιδιών ηλικίας 11-14 χρόνων, φαίνεται ότι έχει αυξηθεί η κατανάλωση ζάχαρης και ενδιάμεσων γευμάτων μεγάλης θερμιδικής αξίας, ενώ έχει μειωθεί η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και γενικά φυτικών ινών, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό καθότι τόσο η υψηλή κατανάλωση τους φαίνεται ότι συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας εξαιτίας ισχαιμικής καρδιοπάθειας (Crowe και συν. 2012) και θνησιμότητας που οφείλεται σε ασθένειες του κυκλοφορικού ή πεπτικού συστήματος και άλλες φλεγμονώδεις ασθένειες (Chuang και συν. 2012). Επίσης, έχει αυξηθεί η κατανάλωση λίπους και μάλιστα κεκορεσμένου, ενώ πρόσφατες μελέτες δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της συχνότητας εμφάνισης παχυσαρκίας και παράλειψης του πρωινού ως γεύματος. Παράλληλα, μελέτες δείχνουν να αυξάνονται τα λιπίδια στον ορό και η αρτηριακή τους πίεση.
Ένας άλλος παράγοντας που φαίνεται να επιδρά σημαντικά στις διατροφικές επιλογές και στην γενικότερη ποιότητα διατροφής των παιδιών και επακόλουθα στην παιδική παχυσαρκία είναι οι ώρες απασχόλησης των γονιών. Από σχετικές μελέτες προκύπτει ότι η εργασιακή απασχόληση της μητέρας επιδρά σε μεγάλο βαθμό στην εμφάνιση παχυσαρκίας. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στο ότι τα παιδιά των εργαζομένων γυναικών είναι πιο επιρρεπή στην κατανάλωση φαγητού εκτός σπιτιού και συνήθως κακής ποιότητας, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται και ο χρόνος σωματικής δραστηριότητας τους, δεδομένου ότι οι γονείς δεν έχουν χρόνο για να τα απασχολήσουν σε ενεργητικές δραστηριότητες
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ
Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία έχει συσχετισθεί με αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης μεταβολικών διαταραχών (αυξημένη αρτηριακή πίεση, δυσλιπιδαιμία, υπερινσουλιναιμία ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2), προβλήματα στο αναπνευστικό ή μυοσκελετικό σύστημα, ακόμα και με υψηλότερο κίνδυνο σιδηροπενίας (Moschonis και συν. 2011). Περαιτέρω, η παιδική παχυσαρκία συνδέεται με αλλοιώσεις τόσο της δομής όσο και της λειτουργίας των αγγείων του σώματος, καθώς και με παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς (όπως ινσουλινοαντίσταση και φλεγμονή) που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα στην ενήλικη ζωή. Η παιδική παχυσαρκία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά την ενήλικη ζωή, ανεξάρτητα από το βάρος του ενήλικα. Επιπροσθέτως, η εμφάνιση παχυσαρκίας σε παιδιά μπορεί να συνδέεται και με ορισμένες επιπτώσεις στην κοινωνικο-ψυχολογική προσαρμογή τους, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, κοινωνικό άγχος, συμπτώματα κατάθλιψης αλλά και διατροφικές διαταραχές. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα παχύσαρκα κορίτσια φαίνεται να είναι πιο συχνά επιρρεπή στην εμφάνιση τέτοιων ψυχολογικών συμπτωμάτων σε σχέση με τα αγόρια (Kostanski 1998).

Πηγή: http://www.paidiaskisidiatrofi.gr/

Τα 10 βασικά λάθη που κάνουμε στην διατροφή των παιδιών

Τα 10 βασικά λάθη που κάνουμε στην διατροφή των παιδιών μας


Από: Ελένη Χαδιαράκου

Περισσότερο ή λιγότερο σοβαρά, είναι τα βασικά και ποιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι γονείς και «σαμποτάρουν» άθελα τους την υγεία των παιδιών τους.

1. Υποχρεώνουμε το παιδί να αδειάσει το πιάτο του
Τα υγιή παιδιά τρώνε όταν πεινάνε και σταματάνε όταν χορταίνουν. Γι’ αυτό και είναι λάθος να τους υποδεικνύουμε πόσο θα φάνε. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να τους μάθουμε να λειτουργούν με βάση τη πείνα τους και τον κορεσμό τους. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά όλων των ηλικιών τρώνε περισσότερο όταν τους σερβίρονται μεγάλες μερίδες. Τι να κάνετε: Μην ενθαρρύνετε το παιδί "να αδειάζει" το πιάτο του. Βάλτε στο παιδί σας μικρές προς μέτριες μερίδες (με εξαίρεση τα λαχανικά)

2. Χρησιμοποιούμε τα γλυκά ως επιβράβευση
Το να πείσουμε το παιδί μας να φάει όσπρια ή λαχανικά μπορεί να γίνει πολύ κουραστικό κι οι γονείς πολλές φορές ακολουθούν το δρόμο της «εξαγοράς». Δυστυχώς αυτή η τακτική μαθαίνει στα παιδιά μας ότι οι φακές ή το μπρόκολο αποτελούν υποχρέωση ενώ το γλυκό είναι βραβείο. Γι’ αυτό αποφύγετε να συνδέετε το γλυκό με τ’ άλλα φαγητά και μην το παρουσιάζετε σαν το θησαυρό στο τέλος του λαβυρίνθου.

3. Απαγορεύουμε εντελώς τα γλυκά
Αυτή είναι μια ακραία και λανθασμένη τακτική. Μελέτες δείχνουν πως όταν απαγορεύουμε στα παιδιά την κατανάλωση των γλυκών, τότε αυξάνεται η επιθυμία τους γι αυτά κι είναι πολύ πιθανόν να τα καταναλώσουν χωρίς μέτρο όταν τα βρουν μπροστά τους. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε τα επιδόρπια να μην ξεπερνούν τις 150 Kcal (2 μπισκότα, 1 απλό παγωτό). Επιλέξτε γλυκά με βάση το γάλα και τα φρούτα.

4. Προσφέρουμε συχνά γεύματα
Οι γονείς προσφέρουν συνεχώς φαγητό στα παιδιά την ώρα του διαβάσματος ή του παιχνιδιού με την δικαιολογία ότι χρειάζονται ενέργεια. Όμως το διαρκές τσιμπολόγημα μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στην αδιαφορία σχετικά με το γεύμα ή το δείπνο και δύσκολα θα δοκιμάσουν νέες τροφές (π.χ. λαχανικά) που προσφέρονται στο κυρίως γεύμα. Τι να κάνετε: Προσπαθήστε να υπάρχει ένας σταθερός αριθμός γευμάτων. 3 κυρίως γεύματα και 2-3 σνακ . Επίσης προσπαθήστε ώστε το ένα γεύμα από το άλλο να μην γίνεται σε διάστημα μικρότερο των δυο ωρών.

5. Ενθαρρύνουμε την υπερβολική κατανάλωση ροφημάτων
Σύμφωνα με έρευνα του ιατρικού περιοδικό Pediatrics τα παιδιά σήμερα λαμβάνουν το 10-15% της ημερήσιας ενεργειακής τους πρόσληψης από ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη (όπως αναψυκτικά, ενεργειακά ροφήματα και φρουτοποτά). Τα τελευταία 10 χρόνια, η μέση ημερήσια θερμιδική κατανάλωση από αυτά τα ροφήματα αυξήθηκε από 242 θερμίδες σε 270 θερμίδες και συνεχίζει να αυξάνεται. Τα περισσότερα από αυτά τα ποτά μας δίνουν άδειες θερμίδες, δηλαδή μας δίνουν θερμίδες χωρίς να μας προσφέρουν άλλα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον τα ροφήματα αυτά, εκτός της μεγάλης τους θερμιδικής πυκνότητας, δεν υποκινούν τους ίδιους μηχανισμούς που επιφέρουν τον κορεσμό όπως η στέρεα τροφή. Με λίγα λόγια τα παιδιά σας παίρνουν άδειες θερμίδες, οι οποίες οδηγούν σε αύξηση βάρους.

6. Δίνουμε γάλα πριν πέσει για ύπνο  
Το γάλα αποτελεί από μόνο του ένα πλήρες γεύμα (περιέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά, εκτός από βιταμίνη C και σίδηρο), ιδίως για τα παιδιά, και είναι απαραίτητο για την ανάπτυξή τους. Aν λοιπόν το παιδί έχει πιει 1-2 ποτήρια στη διάρκεια της ημέρας, είναι λάθος να το πιέσουμε να πιει κι άλλο μετά το βραδινό φαγητό. Tο γάλα μαζί με ένα «γλυκό» ψωμί είναι ιδανικός συνδυασμός για το πρωινό ή το απογευματινό του.

7. Καμουφλάρουμε το γάλα για να το πιει
Συχνά προκειμένου τα παιδιά να πιουν το γάλα τους, προσθέτουμε κακάο ή το σερβίρουμε με σοκολατούχα δημητριακά. Όμως το κακάο δεν αφήνει ένα μέρος του ασβεστίου του γάλακτος να απορροφηθεί. Μια εναλλακτική λύση είναι να του προσφέρουμε το απαιτούμενο ασβέστιο με ένα γιαούρτι, ένα μικρό κομμάτι φέτα ή γραβιέρα.

8. Δίνουμε φρούτο μετά το φαγητό
 Άλλο ένα διατροφικό λάθος που κάνουμε, το οποίο στερεί από τον οργανισμό του παιδιού τα θρεπτικά συστατικά του φρούτου. Αυτό συμβαίνει γιατί το φρούτο, ως εύπεπτο τρόφιμο, θα αποβληθεί με τα ούρα και τα κόπρανα, προτού προλάβει ο οργανισμός να πάρει τις βιταμίνες του, αφού έχει πρώτα να ασχοληθεί με τα πιο «δύσκολα»: τις πρωτεΐνες και το άμυλο από το φαγητό. Άρα το μόνο που κερδίζει το παιδί με το φρούτο μετά το φαγητό είναι 4 κουταλιές ζάχαρη χωρίς τις βιταμίνες.

9. Απαγορεύουμε το νερό πριν το φαγητό
Το νερό «ξεπλένει» κατά κάποιο τρόπο το πεπτικό σύστημα, άρα είναι λάθος να εμποδίζουμε το παιδί να πιει μήπως και του κοπεί η όρεξη. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις πρέπει να «πιέζουμε» το παιδί να πίνει νερό, αφού δεν έχει ακόμη πλήρως ανεπτυγμένο το μηχανισμό ρύθμισης της θερμοκρασίας και ξεχνάει να πίνει νερό.

10. Αντικαθιστούμε τα φρούτα και τα λαχανικά με βιταμίνες
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα παιδιά δεν χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών, εκτός κι αν ο παιδίατρος τις συστήσει. Αν το παιδί δεν τρώει τις τροφές που πρέπει, ας προσπαθήσουμε να τις κρύψουμε έξυπνα, μέσα σε σούπες, σάντουιτς ή χυμούς.

Με την συνεργασία της Νίκης Τσίγκρη (διαιτολόγος διατροφολόγος)
πηγή:  http://kids.in.gr/kid-related/diet/article/?aid=1231242789

Δεν υπάρχουν σχόλια: